TÜRGÖK
Türkiye Görme Özürlüler Kitaplığı Derneği
2021 – 2023 Dönemi Faaliyet Raporu
Değerli Kurul Üyelerimiz,
20.03.2021 tarihinden 25.02.2023 tarihine kadar geçen iki yıllık sürede yapmış olduğumuz faaliyetlerimiz ile ilgili bilgileri arz ederiz.
Kitaplığımızı bugünkü seviyesine getirmek için; hayal gücünü hayata geçiren, yılmadan ve tüm zorlukların üstesinden gelerek bizlere armağan eden ve 29 Ocak 2012 tarihinde aramızdan ayrılan Onursal Kurucu Başkanımız Gültekin YAZGAN’ı, 2020 yılında kaybettiğimiz Yönetim Kurulu Başkan Yardımcılarımız sevgili Çiğdem UYGUN ve Prof.Önder KÜTAHYALI’yı ve 2021 yılında vefat eden değerli insan Onursal Üyemiz Prof.Doğan CÜCELOĞLU’nu huzurlarınızda rahmet ve saygı ile anıyoruz.
Sayın Dernek Üyelerimiz,
2021 yılındaki Genel Kurul toplantımızı hatırlayacağınız üzere Pandemi döneminde yasakların ve kısıtlamaların nispeten hafiflediği günlerde açık havada gerçekleştirmiştik. O günden bu güne hastalık dönem dönem artarak bizlere korkulu günler yaşattı, ardından aşıların kullanılması ile korkularımız azalarak hastalık artık gündelik hayatımızın bir parçası haline geldi. Ama bizler yine de Kitaplığımızda gerekli tedbirleri alarak, maskelerle gönüllü çalışmalarımızı, personelimiz ile birlikte her geçen gün arttırarak üyelerimiz için kabartma ve sesli kitap üretmeye bu iki yıllık dönemde devam ettik. 2023 yılına gelindiğinde tüm ekonomik zorluklara rağmen yine de yapılan etkinlikler ve yaptığımız projelerle özellikle kabartma kitap üretimimize ağırlık verdik. Fakat 6 Şubat 2023 tarihindeki Kahramanmaraş merkezli 10 ilimizi etkileyen deprem felaketi hepimizi çok derinden etkiledi ve tarifsiz acılar yaşattı. Bu depremde hayatlarını kaybedenlere Allah’tan rahmet, ailelerine başsağlığı ve yaralılarımıza da acil şifalar diliyoruz. Ülke olarak zor günlerden geçiyoruz ama elbirliği ile bunun da üstesinden geleceğimize inanıyoruz. Bu bölgede bulunan Kitaplık üyelerimizin çoğu ile görüşerek durumları hakkında bilgi aldık. Herkes gibi onlar da tabii ki bu depremden çok etkilendiler, bir kısmı başka şehirlerde bulunan yakınlarının yanına gittiler, bir kısmı da oradaki şartlarda ellerindeki imkanlarla mücadele veriyorlar. Hepsine Tanrı’nın sabır ve dayanma gücü vermesini diliyoruz. İzmir’e gelen, bilgimiz dahilinde olan Görmeyenlere de destek olmaya çalışıyoruz.
1) Bu iki yıllık dönemde Yönetim Kurulu olarak 65 adet yüz yüze, 28 adet de online toplantı yapılmış ve aldığımız kararlar ile ilgili işlemler uygulanmıştır.
2) 2021 - 2023 dönemi içinde 7 kişi, kurul üyelerimizin tavsiyesi ile dilekçe vererek, yönetim kurulumuz tarafından üyeliğe kabul edilmiştir, 1 Dernek üyemiz de kendi isteği ile istifa etmiştir. Bu dönemde 2 Dernek Üyemizin vefat nedeniyle aramızdan ayrılması sonucunda; Şubat 2023 tarihi itibariyle aktif dernek üye sayımız 75 kişidir.
3) Kitaplığımıza kayıtlı gönüllü sayısı bu dönemde 322 olmasına rağmen aktif olarak hizmet veren, maddi-manevi desteklerini esirgemeyen gönüllülerimizin sayısı 83 civarındadır. Gönüllülerimiz Kitaplık seslendirme kabinlerinde kitap okuyup düzeltmesini yapmak, arşivimizdeki ders kitaplarının ve romanların CD olarak çoğaltılması, kabartma kitapların hazırlanması, gönderilerimizin paketlenmesi işlerini büyük emek sarf ederek aksatmadan özverili olarak yapmaktadırlar. Gönüllülerimiz sayesinde her ay Balarısı, Yavru Balarısı dergileri ve Arkadaş dergisi hazırlanarak düzenli olarak üyelerimize gönderilmektedir. Gönüllülerimiz, bu yaptıkları hizmetlerin daha da mükemmel olması için Kitaplığımızın belirli dönemlerde düzenlediği Diksiyon ve Kabartma yazı kurslarına da katılmaktadırlar. Pandemi döneminde de çoğu gönüllümüz evlerinde kabartma kitaplar için word düzeltmesi yapmış, branş öğretmenlerimiz ve eğitime uygun gönüllülerimiz yine evlerinde ders kitaplarını seslendirmeye devam etmişlerdir. Bu vesile ile tüm gönüllülerimize teşekkürlerimizi sunarız.
Ayrıca, İzmir’deki birçok Lise ve Üniversitenin öğrencileri de Sosyal Sorumluluk dersleri kapsamında düzenli olarak kitaplığımızda çalışmaktadırlar.
4) 2023 Şubat ayı itibariyle sayıları 7000 kişiye ulaşan TÜRGÖK Kitaplık üyelerimizin istekleri doğrultusunda 2021 – 2023 döneminde gönderilen Seslendirilmiş ve Kabartma olarak basılan kitaplar ve dergiler hakkındaki bilgiler aşağıdadır.
1.a) 2021-2023 Döneminde;
Öğrencilerimize ve Yetişkin üyelerimize talepleri doğrultusunda 7500’e yakın sesli ders ve roman CDsi, Bunların haricinde üyelerimizin özel olarak talep ettikleri ders kitapları (Açık Öğretim Fakültesi dersleri dahil) okunarak MP3 formatında kendilerine gönderilmektedir. İlkokuldan Üniversiteye kadar değişik seviyelerdeki öğrenciler için kabartma ve sesli İngilizce ders kitapları da özel olarak oluşturulan İngilizce komisyonu tarafından hazırlanarak, bu öğrencilerin eğitimlerine büyük bir destek sağlanmaktadır. Öğrenci üyelerimizin ders kitabı talepleri her sene değişen müfredat nedeniyle artmakta olup; bu istekler gönüllülerimizin, özellikle de branş öğretmenlerimizin yardımları ile karşılanmaktadır.
1.b) 2021-2023 Döneminde süreli yayınlarımızdan;
Yavru Balarısı Dergisi (kısaltmalı ve kısaltmasız olarak kabartma basılıp kişi ve okullara) 800 Balarısı Dergisi (kısaltmalı olarak kabartma basılıp kişi ve okullara) 2.000 Arkadaş Dergi CD’lerimiz yetişkin üyelerimize 20.000 adet civarı gönderilmiştir. 2022 yılından itibaren Arkadaş Dergisi üyelerimizin çoğunluğu tarafından Web sitesi üzerinden indirilerek dinlendiği için gönderilen Cd miktarı önemli ölçüde azalmıştır.
1. c) 2011 yılında hayata geçirdiğimiz ve Kurucu Başkanımız Gültekin YAZGAN’ın hayali olan Ödünç Kabartma Kitap projemizi, üyelerimizin, gönüllülerimizin ve sponsorlarımızın katkıları ile istenilen düzeye getirmek için özverili çalışmalarımız devam etmekte olup, her geçen gün bu projemize verilen destekler büyümektedir. Ödünç Kabartma Kitap Sisteminde; kabartma olarak basılan yeni kitap sayısı 2021-2023 döneminde devam eden Sponsor bağışları ile artarak 2900 adete ulaşmıştır. Bu üretilen kitaplar “Ödünç Kabartma Kitap” kapsamında isteyen Kitaplık üyelerimize özel çantalarında gönderilmektedir.
5) Üyelerimize her yıl Ocak ayında kabartma olarak bastığımız Takvim gönderilmektedir.
6) 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı kapsamında Türgök Ödünç Kabartma Kitap Projesinde bizden en çok kabartma kitap alıp okuyan “Kitap Kurdu” üyelerimize kendi adlarına özel olarak kabartma basılmış kitaplar gönderilmektedir.
PROJELER ve ETKİNLİKLER:
1)Sabancı Vakfı Hibe Programı kapsamında gerçekleştirilen “PARILTI ve TÜRGÖK Görmeyen Gençleri YKS’ye Hazırlıyor Projesi” ile12. sınıfta okuyan ya da Liseden mezun olmuş ve Yükseköğretim Kurumları Sınavı’na (YKS) girecek görme yetersizliği olan gençlerin, sürece ilişkin bilgilendirilmesi yapılarak Sınava hazırlanmalarına destek olunmuştur. Bu kapsamda üniversite sınavına hazırlanan gençlere her türlü kabartma yazılı materyal, sesli test, deneme sınavları gönderilmiş, zoom üzerinden canlı sınav denemesi yapılmış, gençlere ve ailelere psikolojik destek videoları hazırlanmıştır. Bu Proje ile destek verilen gençler ÖSYM’de başarılı sonuçlar elde etmişlerdir.
2)“TÜRGÖK & Birlikte Geleceğiz” Kitaplığımızın tanıtılması ve daha çok görmeyene ulaşılması amacıyla 2022 - 2023 öğretim yılında Türkiye’de bulunan görme engelli okullarına ziyaret yapılması ve oradaki öğretmen ve öğrencilerle görüşülmesine karar verildi. Bu ziyaretlerde TÜRGÖK Üyesi iki yazarımız; çocuk kitapları yazarı Defne Ongun Müminoğlu ve Banu Tozluyurt da bizlere eşlik ediyor. Görme engelli okullarının kütüphanelerine her iki yazarımızın da kitapları kabartma ve sesli olarak götürülüyor.
Bu ziyaretlerimizin ilki Diyarbakır Ali İhsan Arslan Görme Engelliler İlköğretim Okulu’na yapıldı ve şehirde bulunan Engelli Dernekleri ve Dicle Üniversitesi Engelli Uygulama Araştırma Merkezi temsilcileri ile temaslarda bulunuldu.
İkinci ziyaretimizi Şanlıurfa Haliliye Görme Engelli Okuluna ve Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi Engelli Koordinasyon Merkezi’ne gerçekleştirdik. Ziyaretlerimizin üçüncüsünü ise İzmir Aşık Veysel Görme Engelliler Okuluna yaptık. İmkanların el verdiği ölçüde ziyaretlere devam ederek daha çok görmeyenin Türgök üyesi olmasını ve Kitaplık hizmetlerinden faydalanmasını amaçlıyoruz.
3)Herkes İçin Acil Sağlık Derneği, Türgök ile Gören Acil Komşum Eğitimi (görme engelliler için ilkyardım uygulama eğitimi) Projesini İzmir Kent Konseyi işbirliği ile düzenleyerek; görme engelli bireylere ilkyardımın hayat kurtaran hareketlerini öğretecek. Projenin ilk eğitimi Ocak ayında gerçekleştirildi. Eğitimlere katılanlara kabartma baskılı Acil Yardım kitapçığı verilecek ve eğitimler bir yıl boyunca devam edecektir.
4)Türgök uzun zamandır üyelerini okudukları veya çalıştıkları branşlardaki diğer üyelerimizle buluşturmayı hedefliyordu. Bu konudaki ilk çalışmamız Üniversitede Psikoloji okuyan ve Psikoloji alanında çalışan üyelerimizi bir whatsapp grubunda biraraya getirerek; onların bilgilerini, tecrübelerini ve kaynaklarını paylaşmalarını sağlamak oldu. Bu grupları sosyoloji, hukuk, tarih, felsefe vb. alanlarda da sürdürerek; Türgök Akademi hedefini gerçekleştirmek için yapılan çalışmalar devam etmektedir.
5)Türgök, görmeyenlerin matematik konusunda yeterli desteği alamadıklarını ve sınavlarda karşılaştıkları zorlukları bilerek bu konuda bir çalışma başlattı. Branş öğretmenleri ile LGS sınavına girecek 8. Sınıf öğrencilerini buluşturarak onlara ders anlatımı ve soru çözme konusunda destek olmak amacıyla online matematik kursları düzenleniyor.
Yine matematik konusunda ERYADER ile matematikte Kabartma yazı kullanımının yaygınlaştırılması konusunda bir Proje üzerinde çalışılıyor.
6)Türgök, Dokunsal Anneler ve görmeyen İngilizce öğretmenleri ile 2020 yılında başlatılan İlköğretim Öğrencileri için online İngilizce kursu; 2021 yılında Orta öğretim seviyesinin de dahil edilmesi ile devam etmiş ve online İngilizce kursunun yaygınlaştırılması sağlanmıştır. Bu projede görmeyen öğretmenler eğitmenlik yaparak bizlerin öğrencilere gönderdiği kabartma baskılı ders notları ile birlikte Kursları başarıyla sürdürmüşlerdir.
7)Uluslararası Koçluk Federasyonu ile Görmeyen Üyelerimize koçluk desteği sağlamak amacıyla “SESTEN GÖNÜLE” Projesi 2021 ve 2022 yıllarında da farklı görmeyen grupları ile gerçekleştirilerek devam etmiştir.
8)Her yıl Görmeyenler arasında düzenlediğimiz Öykü Yarışmalarının, 11. ve 12.si 2021 ve 2022 yıllarında da yapılmıştır. Ödül törenleri 2021 ve 2022 yılları Mayıs ayında; ödül kazananların, Kitaplık üyelerimizin, Jüri üyelerimizin ve gönüllülerimizin katılımlarıyla Engelliler Haftasında Pandemi nedeniyle online olarak yapılmış ve ödüller kazananlara kargo ve banka kanalıyla iletilmiştir. Bu iki yıllık dönemde Öykü Yarışmalarında ödül alan öykülerin yer aldığı “Dokunan Öyküler-4 kitabı basılarak dağıtımı yapılmıştır.
9)Her yıl Ekim ayında düzenlediğimiz Kuruluş Yıldönümü ve Gönüllü Toplantılarımız; 2021 yılında günün şartlarına uygun olarak ZOOM üzerinden online olarak düzenlenmiştir. 2022 Yılı Gönüllü toplantısı ise geniş bir gönüllü katılımı ile açık havada Blake House’ta gerçekleştirilmiştir.
10)Kitaplığımızın tanıtımını sağlamak ve daha çok kişi tarafından bilinirliğini arttırmak amacıyla pek çok Resmi ve Özel Kurum ve Kuruluşlara ziyaretlerde bulunulmuştur. İzmir İl Milli Eğitim Müdürü Murat Mücahit Yentür, Bakırçay Üniversitesi Rektörü Prof. Mustafa Berktaş, İzmir Demokrasi Üniversitesi Rektörü Prof.Dr. Bedriye Tunçsiper, İzmir Atatürk İl Halk Kütüphanesi Müdürü Veli Caner, İzmir Kent Konseyi Başkanı Nilay Kökkılınç makamlarında ziyaret edilmiştir. Bu ziyaretlerden Atatürk İl Halk Kütüphanesi’ne, Bakırçay ve Demokrasi Üniversitelerine 15.Yıl Projesi kapsamında Kabartma ve sesli olarak üretilen Atatürk’ün NUTUK’u armağan edilmiştir.
11)Değişik Platformlarda ve Okullarda online ve yüz yüze tanıtımlar ve etkinlikler düzenlenerek katılımcıların Kitaplığımız hakkında bilgi sahibi olmaları sağlanmıştır. Dünya Engelliler Gününde İBB Olimpiyat Köyü Farkındalık Merkezi’nde, yine aynı gün 2. Mavibahçe Sivil Toplum Kuruluşları Buluşması, Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Fakültesi İstatistik Bölümü ziyareti, İstek Kuşadası Okulları online tanıtım toplantısı.
12)Kitaplığımızı ziyaret ederek bizleri tanımak ve yaptığımız hizmetler hakkında bilgi edinmek isteyen kişi ve kurumlar Kitaplığımızda ağırlanarak onlara gerekli bilgileri verilmiş ve gönüllülerimiz ile yapılan tüm çalışmaların yakından izlenmesi için fırsat sağlanmıştır.İzmir Vali Yardımcısı Nur Sevinç Özbek Çakaş, Konak Kaymakamı Gökhan Görgülüarslan, İzmir İl Milli Eğitim Müdürü Dr. Murat Mücahit Yentür, Bakırçay Üniversitesi Rektörü Prof.Dr.Mustafa Berktaş, İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Gönüllü Çalışma Grubu öğrencileri, Dünyagöz Hastanesi bölge Direktörü Gökhan Ösme, İzmir Bilfen Anadolu Lisesi ve Fen Lisesi Müdürü, öğretmen ve öğrencileri.
13)İzmir’deki pek çok STK da Kabartma Kitap bastırarak Kitaplığımızın gelişmesine katkı sağlamışlar ve Ödünç Kabartma Kitaplarımızın sayısının arttırılmasına destek olmuşlardır. Dokuz Eylül Rotary Kulübü de “Çocuğumla Kitap Okuyorum” Projesine destek amacıyla kendi ürettikleri Masal kahramanlarını bizlere teslim ederek oyuncaklı masal kitaplarının daha çok Türgök üyesine ulaşmasını sağlamışlardır.
14)İdol Sanat Evi Seramik sanatçıları ile ortaklaşa “Algıda Buluşma” sergisi açılmış; Görmeyenlerin eserlere dokunarak inceleyebilmeleri için hazırlanan bu sergi Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezinde gerçekleştirilmiştir.
15)Bu dönemde İzmir’deki ve Türkiye’nin değişik illerindeki Sivil Toplum Kuruluşları ile ortak projeler geliştirmek için temaslarda bulunulmuştur. İstanbul merkezli Umuda Pedal Derneği her yıl düzenledikleri farkındalık ve destek sürüşlerini bu yıl da Türgçk için Beyaz Baston Haftası kapsamında, 8 Ocak 2023 Pazar günü İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Organizasyonu ile İzmir’de gerçekleştirdi. “GÖRMEYENLER DAHA ÇOK KABARTMA KİTAP OKUSUN DİYE, UMUDA PEDAL ÇEVİRİYORUZ!” Etkinliği kapsamında sağlanan katkılar ile görmeyenler için daha çok kitap üretilerek eğitimlerine ve kültürel gelişimlerine destek olunacaktır.
2021 yılında Türgök “Sesten Gönüle” Gönüllü Koçluk Projesi ile Geleneksel Tülay Aktaş İzmir Gönüllü Kuruluşlar Güçbirliği Karşılıksız Hizmet üçüncülük ödülüne, 2022 yılında ise TÜRGÖK “Parıltı ve Türgök Görmeyen Gençleri YKS’ye Hazırlıyor Projesi” ile Geleneksel Tülay Aktaş İzmir Gönüllü Kuruluşlar Güçbirliği Karşılıksız Hizmet ikincilik ödülüne layık görülmüştür.
TÜRGÖK, Altın Ege Ödüllerinde “Yılın En Başarılı Derneği” ödülünü almıştır. Kitaplığımızın ve yaptığımız hizmetlerin tanıtımı amacıyla son üç yıldır online olarak Zoom, Teams, Webinar toplantılarına, İnstagram canlı yayınına katılarak Kitaplığımız hakkında bilgilendirme çalışmaları yapılmıştır.
Geleceği Paylaş Derneğinin Han Tiyatrosu ile birlikte görmeyenler için seslendirdiği Tiyatro Mikrofonda “Eski Sevda Yeni Aşk” adlı Radyo Tiyatrosu dinleyecilerle buluştu.
57.Kütüphane Haftası kapsamında “Türkiye’de Kütüphaneciliğin Gelişimi ve Görmeyenler için Sesli ve Kabartma Kitap” konulu bir Zoom toplantısı düzenlendi.
2021 Mayıs ayında “Görmeyenlerin Eğitiminde Kabartma Yazının Yeri” konusunun tartışıldığı ve önerilerin dile getirildiği bir toplantı gerçekleştirildi.
Doç.Dr.Ahu Pakdemirli’nin çocuklar için yazdığı ve kendi katkılarıyla görmeyenler için Kabartmasını ve seslendirilmiş halini üyelerimize gönderilmesini sağladığı İlkyardım bilgilerini içeren “NE YAPMALI” Kitabının tanıtımı Başkanımız Tülay Yazgan ve Ahu Pakdemirli’nin konuşmacı olarak katıldığı bir İnstagram toplantısı ile yapıldı.
2021 Mayıs ayında Koçluk Haftası kapsamında ICF (Uluslararası Koçluk Federasyonu) ile Türgök ortak gerçekleştirdikleri “Sesten Gönüle Koçluk Projesi”ni tüm koçların katıldığı bir Zoom toplantısında anlattılar.
Yönetim Kurulu Başkanımız Tülay Yazgan 2021 Haziran ayında Defne Ongun Müminoğlu’nun ve Berna Alakuştekin’in ayrı ayrı çevrimiçi toplantılarına katılarak Türgök ve Gültekin Yazgan’ın Kör Uçuş Kitabını anlattı.
Kurucu Onursal Başkanımız Gültekin Yazgan, aramızdan ayrılışının 10.yılında dostları, çocukları ve torunlarının konuşmacı olarak katıldıkları bir Zoom Toplantısında anıldı.
Türgök, 2023 yılının ilk ayında Amerika’da yaşayan Türklerin kurduğu TPF’in (Turkish Philanthropy Fund) aylık toplantı konuğu olarak Kitaplığı tanıtıp, yaptığı çalışmaları ve gerçekleştirdiği projeleri anlattı.
